Effects of climate change on agriculture
Daaŋɔ Seko n Boi Saŋbana Teere La Kua La Uka Puan
demeseSaŋbana teere n tari daaŋɔ seko kua la uka puan tari la pooren lɛbiga bɔ'ɔra tu dia malegɔdoose yesa la wari ze'elego tuulega zo'e zo'e la ko'om dia dike ta pa'ase bunvɔɔsi la tiisi bii dia ba'asi. Daaŋɔ wa kɔ'ɔm yerege la tiŋa wa za'a la sɛla n ta'ase daaŋɔ wa de la tuulega bii ma'asega teere, ko'om sa'aŋɔ la saŋbana sapebesum sɛba ti tu vɔ'ɔsa beene doola yɛsa la tiŋa wa zuo za'a waabi saŋbana teere.[1]
2019 puan sa la, kɔbese daa pugum nyɛ daaŋɔ dia n ka gu puan doose yese la saŋbana teere. Le pa'asɛ, sɛla le yele pa'ase tinpaberɛ wa dia pooren lɛbega la de la 2%-6% sa'aŋɔ ayima woo puan.[2]
2019 puan la kelum le yele pa'ase ti dia ligeri wan zom ta paɛ 80% dikɛ yɛ'ɛsa 2050 puan. Dɛna ta'am tari saazuo zɔŋa wa'am disi'a n ka tari bii n ka nyɛ gu'a ,daaŋɔ yima yima bii daaŋɔ n ka zune taaba bɔ'ɔra welesi'a bii zisesi n ka tari. 2021 zamesera yeti sagum be'o paa n boi tuulega zo'e zo'e la warɛ ze'elego tee dia maalegɔ sugunuure bota yuuma pinuu n tole Europe tiŋa puan- ze'ele bo'osego 2.2% saŋa 1964-1990 ta paagɛ bo'osego 7.3% saŋa 1991-2015.
Sɛla n kɔ'ɔm tara lebegere tuntɔɔ kina tiŋa bii saŋbana teere puan de la tuulega zɔŋa bii wɔɔleŋu zo'e zo'e,Wuntɛɛŋa nia la saniri teesego puan.