Adongo

Adɔŋɔ de la yu'urɛ ti ba tara bɔ'ɔra budibela la pugela za'a waabi.

Adongo
Occupation

Adɔŋɔ ze'ele la duŋɔ puan. Dɔŋɔ ta'am dɛna naafɔ, bua, pesego, mɔnaafɔ, walega, bii kɔɔ iilɛ bii in saka. Ba san dikɛ tiim iŋɛ iilɛ la puan, ku ka le dɛna iilɛ de ku nyaa dela dɔŋɔ.

Adɔŋɔ ta'am dɛna buuri yu'urɛ bii la ta'am dɛna nɛra yu'urɛ sɔi la, la me ta'am dɛna nɛri se'em n nɔŋɛ yu'urɛ la, n tari sum se'em bii wi'a n za'asum se'em

Adɔŋɔ de la Farefari buuri yu'urɛ ti tu tara sigera nɛra ti la dɛna la a duma yu'urɛ n bala ti tu wan tara yi'ira e ti la dɛna nɛra la daanlum.

Dɔŋɔ la vuurɛ de la, nɛra ta'am ni ta dikɛ duŋa ganɛ mɛ maalɛ sɛla ze'ele a deon bii yagelɛ a zɔŋen gee sakɛ sira ti eŋa gu'ura e bala gee nyaa kaabera ka ti ka tara imma'asum bɔ'ɔra eŋa, a buuri, la a yire duma la za'a gee gu'ura ba yɛsera dɛŋa puan basera.

Nɛra san dɛna gowia, bɔna goo la puan ɛɛra nɛnɔ, aduma san ta ku gooduŋa n de iila daana, a ta'am fukɛ duŋa la iilɛ bii iila la kaabera ti la dɛna a Bagerɛ gu'ura eŋa la ayiduma la za'an.

Ti a yire nɛra yele yele bii a pɔga bii a poyuah san dɔgɛ dɔgepaalemɔ, a ni yese la bɔgerɔ nyaa ta bugɛ baŋɛ sɛla bii sɔyaabeduma puan, mina n to'e bia la. Ti la san dɛna la dɔŋɔ la n to'e ka, ku wan kelum pa'alɛ ka n boti sɛla ti ba iŋɛ bo e gee nyaa nyɛ yɔ'ɔ dikɛ yu'urɛ la bo bia la ti imma'asum le pupeelum bɔna yire la puan.

Bilam puan, ti yidaana la bii mina n yese bɔgerɔ la nyaa wan lebe yire na, nyaa ta ɛ lɔgeseto ti dɔŋɔ la bɔta la nyaa bo e, gee ti ba nyaa ta'am pɔsɛ bia la yi'ira ka ti Adɔŋɔ.

Ti la pa'alɛ ti bia la yu'urɛ n nyaa bala.